Pektus ekskavatum, (Kunduracı Göğüs veya çökük Göğüs), hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilir. Belirtileri insanları fiziksel ve psikolojik olarak etkileyebilir. Doğumsal geçiş görülen bir hastalık olmasına karşın genellikle göğüs kafesinin hızlı büyüdüğü ilk gençlik yıllarında fark edilir, kapalı veya geleneksel açık ameliyatlarla düzeltilebilir.
Pektus Ekskavatum nedir?
Pektus ekskavatum, göğüs kafesinin içe doğru büyüdüğü ve göğüs duvarında gözle görülür ve bazen ciddi bir girintiye neden olduğu anormal bir göğüs kafesi gelişimidir. Kunduracı Göğüs, “Batık Göğüs”, “Çökük Göğüs veya “Huni Göğüs” olarak da bilinen pektus ekskavatum, Nuss prosedürü adı verilen kapalı minimal invaziv cerrahi teknikle veya Ravitch prosedürü olarak bilinen geleneksel açık cerrahi ile düzeltilebilir.
Pektus ekskavatum hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülür, ancak en yaygın olarak gençlik yıllarının başlarında fark edilir. Yetişkinler, tedavi olmadan önce uzun yıllar boyunca pektuslarının farkındadır.
Pektus ekskavatumun belirtileri nelerdir?
Pektus nedeniyle hastaların göğüs kafesinde daha az yer olabilir, bu da kalp ve akciğer fonksiyonlarını sınırlayabilir. Belirtiler hem fiziksel hem de psikolojik olabilir.
Fiziksel semptomlar şunları içerebilir:
- Egzersiz ile nefes darlığı
- Akranlarına kıyasla daha az dayanıklılık
- Tükenmişlik
- Göğüs ağrısı
- Düzensiz kalp atışı
Psikolojik belirtiler şunları içerebilir:
- Göğsün görünümünden dolayı utanç duygusu
- Özgüven problemleri
- Depresyon
Kimler tedavi görmeli?
Pektus ekskavatum oldukça yaygın bir doğuştan deformitedir. Erkeklerde kadınlardan daha sık görülür. Hastalar, fiziksel belirtiler ve/veya psikolojik belirtiler yaşıyorlarsa tedaviye başvurmalıdırlar.
Pektus ekskavatum nasıl teşhis edilir?
Pektus ekskavatum tanısı basit bir fizik muayene ile konur. Bazen bu durum erken gençlik yıllarına kadar fark edilmez. MRI veya BT taraması ile göğüs görüntüleme ve egzersiz testi de dâhil olmak üzere daha ayrıntılı bir çalışma, pektusun ne kadar ciddi olduğunu, kalp ve akciğer işlevi üzerindeki etkisini doğru bir şekilde ölçer. Pektus ekskavatumu değerlendirmek için ekokardiyogram ve solunum fonksiyon testleri de kullanılabilir.
Pektus ekskavatum nasıl tedavi edilir?
Pektus ekskavatum cerrahi olarak tedavi edilebilir. Pektus ekskavatum ameliyatının en önemli amacı, hastanın solunumunu ve kalp fonksiyonunu iyileştirmek için göğüs deformitesini düzeltmektir. Göğüs kemiğinin daha normal, dışa dönük bir konuma yeniden konumlandırılması, kalp ve akciğerler üzerindeki baskıyı azaltarak daha normal çalışmasına izin verir. Göğsün görünümü de önemli ölçüde iyileştirilir ve olabilecek herhangi bir psikolojik semptom da önlenir.
Pektus ekskavatum, Nuss prosedürü adı verilen kapalı cerrahi teknikle veya Ravitch prosedürü olarak bilinen geleneksel açık cerrahi ile düzeltilebilir. Cerrahınız, çeşitli değişkenlere dayanarak hangi işlemin en uygun olduğunu size önerecektir.
Nuss prosedürü: İşlemi yönlendirmek için göğüs boşluğuna küçük bir kamera yerleştirildikten sonra, göğsün her iki tarafında iki küçük kesi yapılır ve göğüs kemiğinin altına kavisli bir çelik bar (çubuk) yerleştirilir. Her hasta için ayrı ayrı kıvrılan çelik bar, çöküntüyü düzeltmek için kullanılır ve her iki taraftan göğüs duvarına sabitlenir. Bar 2-3 yıl yerinde bırakılır ve daha sonra çıkarılır. Hastaya göre bazen birden fazla bar kullanmak gerekli olabilir.
Ravitch prosedürü: Pektus ekskavatumun “geleneksel” veya “açık” cerrahi onarımı olarak da bilinen Ravitch prosedürü, göğüs kafesinin ön tarafında, aşırı büyümüş olan kaburgaların kıkırdaklı kısmının çıkarılmasını içeren bir kesi ile yapılır. Bu, göğüs kemiğinin kalpten ve akciğerlerden uzağa ve göğüs duvarının normal düzlemine doğru çekilmesini sağlar. Göğüs kemiğini yeni konumunda stabilize etmek için genellikle küçük bir plak ve küçük vidalar kullanılır.
Pektus ekskavatum cerrahi onarımının faydaları nelerdir?
Pektus ekskavatum onarımının amacı, işlevi bozabilecek kalp ve akciğerler üzerindeki baskıyı azaltmaktır. Bu tipik olarak nefes alma, egzersiz intoleransı ve göğüs ağrısında iyileşmelere yol açar. Pektus ekskavatum hastaları ameliyattan sonra nefes alma ve dayanıklılıklarının normal olduğunu ve kendilerini psikolojik olarak daha iyi hissettiklerini söylerler.
Ana sorunu göğsün anormal görünümü olan hastalarda, özgüvenlerinde dramatik, olumlu değişiklikler olmuştur. Hastalarda, klinik depresyonun tamamen çözüldüğü görülmüştür.
Hem Ravitch hem de Nuss prosedürleri mükemmel sonuçlara sahiptir ve hastalar iyileşmeyi takiben hissettiklerinden ve görünümlerinden neredeyse her zaman memnundurlar. Her iki prosedür için tekrarlama (tekrar olur) oranı %1’den azdır.
Pektus ekskavatumun cerrahi onarımının riskleri nelerdir?
Pektus ekskavatumun cerrahi onarımı, diğer büyük ameliyatlar gibi riskler taşır. Hem Nuss prosedürü hem de modifiye Ravitch tekniği güvenli ve etkili prosedürler olsa da, nadir de olsa komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
Pektus ekskavatumun cerrahi onarımından kaynaklanan olası komplikasyonlar şunları içerir:
- Pnömotoraks (akciğer çevresinde hava)
- Kanama
- Plevral efüzyon (akciğer çevresinde sıvı)
- Enfeksiyon
- Barın yer değiştirmesi
- Bar çıkarıldıktan sonra pektus ekskavatumun tekrarlaması
- Çevredeki yapılarda yaralanma
Vakum tedavisi
Pektus ekskavatumda çökük göğüs kemiğini kaldırmaya yardımcı olmak için vakum uygulayıcı ortezler kullanılmaya başlamıştır. Vakum tedavisini en az 6 ay süreyle ve günde en az 4 saat olacak şekilde uygulamak gerekmektedir. Süre sonunda iyileşme durumuna göre vakum ile mi devam edileceği ya da cerrahi mi yapılacağı tekrar değerlendirilir. Bu cihazlar en iyi genç hastalarda kullanılır. İnsanlar yaşlandıkça göğüs kafesi daha sert hale gelir ve bu da göğüs duvarı esnekliğini sınırlar. Bu nedenle vakum istenildiği kadar etkili olamaz.